Khi Tổng thống Joe Biden thực hiện chuyến đi vòng quanh thành phố cuối cùng trong tuần này, đọc bài phát biểu chia tay trước đoàn ngoại giao, các nhà lãnh đạo quân đội và toàn thể đất nước, sự xuất hiện của ông đã che giấu một thực tế nghiệt ngã: Đây không phải là cách ông hy vọng sự nghiệp kéo dài nửa thế kỷ của mình ở Washington sẽ kết thúc.
Biden miễn cưỡng rời nhiệm sở vào thứ Hai, với quan điểm vững chắc rằng ông có thể cống hiến nhiều hơn và đạt được nhiều thành tựu hơn, mặc dù không chắc chắn lắm về khả năng duy trì sức khỏe và sức sống của mình.
Ông sẽ mang theo một hồ sơ thành tích nhưng cũng có sự oán giận dai dẳng về cách sự nghiệp chính trị của ông kết thúc. Ông không còn nói chuyện thường xuyên với một số đồng minh cũ đã đẩy ông ra khỏi cuộc đua; nhiều người trong đảng của ông đổ lỗi cho ông vì đã trao Nhà Trắng cho Donald Trump. Và ông sẽ rời đi trong bối cảnh mối quan hệ căng thẳng với người đứng thứ 2 và là người thay thế ông trên lá phiếu, Phó Tổng thống Kamala Harris.
Thủ đô sẽ khuất khỏi tầm nhìn khi ông rời đi trên trực thăng của mình giờ đây là lãnh địa của đối thủ truyền kiếp Trump, người mà việc trở về Washington chính là kết cục mà Biden muốn ngăn chặn nhất. Thay vì được nhớ đến như một chính khách người Mỹ đã đánh bại Trump một lần và mãi mãi, như ông nghĩ sau chiến thắng năm 2020, ông sẽ được coi là một tổng thống lâm thời giữa hai chính quyền do một người mà ông từng gọi là phát xít và là mối đe dọa đối với nền dân chủ lãnh đạo.
“Trong khi nhiệm kỳ của tôi sắp kết thúc, công việc vẫn tiếp tục,” Biden phát biểu trong bài phát biểu trước các thị trưởng vào thứ sáu, một trong những lần xuất hiện trước công chúng cuối cùng của ông với tư cách là tổng thống. “Công việc của các bạn vẫn tiếp tục.”
Nhiệm kỳ duy nhất của Biden là một nhiệm kỳ đầy sự kiện.
Ông đã đưa đất nước thoát khỏi một đại dịch ảnh hưởng đến cả thế hệ, nhưng với tình trạng lạm phát tăng đột biến, một phần do chi tiêu kích thích kinh tế của ông, đã ngăn cản tâm trạng của người dân cả nước cải thiện hoàn toàn.
Ông đã chấm dứt các chính sách nhập cư thời Trump mà ông cho là vô nhân đạo, nhưng làn sóng vượt biên trái phép tại biên giới phía nam Hoa Kỳ đã gây căng thẳng cho nguồn lực của tiểu bang và dẫn đến phản ứng dữ dội, và cuối cùng ông đã khôi phục lại nhiều hạn chế tương tự.
Quyết định chấm dứt cuộc chiến dài nhất của đất nước có nghĩa là ông là tổng thống đầu tiên trong nhiều thập kỷ không giao cuộc xung đột Afghanistan cho người kế nhiệm. Nhưng cuộc rút quân này gây chết người và hỗn loạn, khiến nhiều người Mỹ nghi ngờ năng lực của ông.
Các liên minh của Hoa Kỳ đã được khôi phục thông qua mục tiêu chung khi Nga xâm lược Ukraine. Nhưng cuộc chiến vẫn tiếp diễn, không có hồi kết rõ ràng. Ở Trung Đông, một lệnh ngừng bắn vào phút chót đã được ký kết tại Gaza để đổi lấy con tin, nhưng ông phải miễn cưỡng chia sẻ công lao với Trump vì đã hoàn thành thỏa thuận.
Các khoản đầu tư mới vào cơ sở hạ tầng và sản xuất của Mỹ đã tạo ra hàng nghìn việc làm mới và thúc đẩy các ngành công nghiệp mới. Nhưng ngay cả trong lời kể của chính Biden, những lợi ích từ hồ sơ của ông sẽ không được chứng minh trong nhiều năm tới.
Ông đã khôi phục lại phần nào tính bình thường cho nhiệm kỳ tổng thống sau những năm phá vỡ chuẩn mực của Trump nhưng lại phớt lờ dư luận về tuổi tác cao của mình và phá vỡ lời hứa bằng cách ân xá cho con trai mình, Hunter.
'Hạt giống đã được gieo trồng'
Joseph Robinette Biden Jr., người đến Washington với tư cách là thượng nghị sĩ trẻ nhất của đất nước vào năm 1972 và rời đi với tư cách là tổng thống lớn tuổi nhất của đất nước, hy vọng sách lịch sử sẽ ghi nhớ những điều tích cực và xóa bỏ những điều tiêu cực trong nhiệm kỳ tại Nhà Trắng của ông khi các chính sách của ông có hiệu lực và người Mỹ có thể gặt hái được những lợi ích từ nhiều thành tựu của ông.
“Sẽ mất thời gian để cảm nhận được tác động đầy đủ của tất cả những gì chúng ta đã cùng nhau làm. Nhưng những hạt giống đã được gieo trồng và chúng sẽ nảy mầm và nở hoa trong nhiều thập kỷ tới”, ông phát biểu vào tối thứ Tư trong bài phát biểu chia tay dài 19 phút từ Phòng Bầu dục.
Bài phát biểu khiến nhiều đồng minh của Biden ngạc nhiên vì những gì nó không phải: một danh sách dài những thành tựu để đánh bóng di sản một nhiệm kỳ. Thay vào đó, Biden đã sử dụng phần lớn các phát biểu của mình để cảnh báo về một "tổ hợp công nghiệp công nghệ" đang phát triển mạnh mẽ, do các nhà tài phiệt điều hành và làm xói mòn các thể chế dân chủ. (Những người chỉ trích lưu ý rằng Biden và những người theo đảng Dân chủ của ông từ lâu đã dựa vào sự hỗ trợ tài chính của các tỷ phú, bao gồm cả từ Thung lũng Silicon và Phố Wall.)
Nhưng điều đó không có nghĩa là ông không nghĩ đến vị trí của mình trong số 45 vị tổng thống khác của Hoa Kỳ. Trong những ngày cuối cùng của nhiệm kỳ tổng thống, Biden ngập tràn cảm xúc, lưu tâm đến di sản của mình.
Ông đã thực hiện một loạt các hành động hành pháp để cố gắng củng cố chương trình nghị sự của mình trước khi Trump đến, bao gồm cả về môi trường, nhập cư và ngoại giao. Ông đã ban hành hàng chục lệnh ân xá và hàng nghìn lệnh giảm án và vẫn đang cân nhắc xem có nên ân xá trước cho một số đồng minh chính trị có thể phải đối mặt với việc truy tố trong kỷ nguyên Trump mới hay không.
Các cố vấn cho biết ông thường xuyên đi dạo trên con đường ký ức hơn bình thường, khi ông sốt sắng làm việc để nhắc nhở mọi người về những thành tựu mà ông tin rằng chưa được công nhận đầy đủ. Các cố vấn cho biết tâm trạng của ông bên trong Cánh Tây dao động từ bồn chồn đến hoài niệm.
"Ông ấy luôn thất vọng vì chúng tôi đã không kể một câu chuyện đủ hay về những gì chính quyền đã làm", một quan chức cấp cao của Nhà Trắng nói với CNN. "Sự bất bình của ông ấy là không nhận được sự đền đáp xứng đáng".
Các đồng minh cho rằng lịch sử sẽ nhìn nhận thuận lợi hơn về nhiệm kỳ tổng thống của ông khi các chính sách ông đưa ra đạt được thành quả.
"Tôi nghĩ các nhà sử học sẽ không giải quyết những câu nói sáo rỗng và việc bạn có làm sai lệch một giới từ hay cụm từ hay không", Dân biểu Jim Clyburn (D-South Carolina) nói với CNN. "Họ sẽ giải quyết bản chất, và về bản chất, tôi nghĩ bạn sẽ thấy rằng Joe Biden sẽ được đối xử rất, rất tốt".
Những gì không được đề cập, ít nhất là trực tiếp với Biden, là những thiếu sót của chính ông với tư cách là người truyền đạt và khả năng ông có thể thúc đẩy di sản của mình — và cơ hội chiến thắng của đảng ông — bằng cách từ bỏ nỗ lực tái tranh cử hoặc kết thúc sớm hơn nhiều so với những gì ông đã làm.
Biden và gia đình vẫn còn đau lòng vì rất nhiều người bạn Dân chủ của họ, bao gồm cả cựu Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi, dường như đã bỏ rơi Biden sau cuộc tranh luận hỏng của ông với Trump vào tháng 6.
"Tôi chỉ muốn nói rằng tôi thất vọng với cách mọi chuyện diễn ra", đệ nhất phu nhân Jill Biden nói với tờ Washington Post tuần này. "Tôi đã học được rất nhiều điều về bản chất con người".
Kể từ cuộc bầu cử tháng 11, Biden đã bí mật gợi ý với một số bạn bè và đồng minh rằng ông tin rằng mình có thể đánh bại Trump nếu một số nhà lãnh đạo đảng không đẩy ông sang một bên. Một nhà lập pháp Dân chủ cho biết tổng thống cũng đã đưa ra bình luận này trong một bữa tiệc nghỉ lễ tại Nhà Trắng trong một khoảnh khắc "khó xử và rõ ràng là sai lầm", nhà lập pháp này cho biết.
Năm nay, Biden cũng bắt đầu chia sẻ những suy nghĩ đó một cách công khai khi trả lời phỏng vấn với tờ USA Today: “Thật là tự phụ khi nói như vậy, nhưng tôi nghĩ là có, dựa trên các cuộc thăm dò ý kiến”.
Tất nhiên, cuộc thăm dò không cho thấy điều đó.
Căng thẳng với Harris
Mỗi lần Biden nói rằng ông có thể đánh bại Trump thì đó lại là lời nhắc nhở mới rằng Harris đã không làm được điều đó, điều này làm gia tăng căng thẳng cho mối quan hệ vốn đã phức tạp giữa hai người trong những ngày tháng cuối cùng của mối quan hệ đối tác tại Nhà Trắng.
"Đó là dấu hiệu của sự thiếu tôn trọng dù ông ấy có cố ý hay không", một cựu cố vấn của Harris nói với CNN, yêu cầu giấu tên để nói chuyện công khai về mối quan hệ căng thẳng giữa hai người và nhiều người trung thành lâu năm của họ.
Các trợ lý cho biết Biden không có ý định để những bình luận của mình được xem theo cách đó và không công khai chỉ trích Harris hay chiến dịch mà bà điều hành. Tuy nhiên, những bình luận của ông, được đưa ra nhiều lần, vẫn khiến nhiều đảng viên Dân chủ khó chịu.
"Tôi nghĩ tôi đã có thể đánh bại Trump, có thể đánh bại Trump", Biden nói. "Tôi nghĩ Kamala có thể đánh bại Trump, có thể đánh bại Trump".
Đó là câu trả lời vẫn khiến một số cố vấn và người hâm mộ Harris tức giận, người đã nỗ lực hết sức để chứng minh lòng trung thành của mình với Biden bằng cách không chỉ trích hoặc xa lánh ông trong suốt chiến dịch tranh cử tổng thống kéo dài 107 ngày của bà.
"Bà ấy đã trung thành đến mức tự chuốc lấy bất lợi", một cựu cố vấn khác của Harris cho biết, cũng nói với điều kiện giấu tên vì phó tổng thống đã thúc giục các cộng sự của mình đối xử tử tế với Biden khi ông rời nhiệm sở.
Nhưng những lời nói của ông đã lan truyền khắp các nhóm tin nhắn và cuộc trò chuyện, đặc biệt là cách ông sử dụng khi được hỏi liệu Harris có nên tái tranh cử vào năm 2028 để giành được đề cử của đảng Dân chủ hay không.
"Tôi nghĩ bà ấy có đủ năng lực để tái tranh cử sau bốn năm nữa", Biden nói với các phóng viên vào cuối tuần trước. "Đó sẽ là quyết định mà bà ấy phải đưa ra".
Về phần mình, Harris đã sát cánh cùng tổng thống - tại Cross Hall, khi Biden công bố thỏa thuận ngừng bắn ở Trung Đông, và ngồi tại Phòng Bầu dục, chỉ cách Bàn Resolute vài bước chân, khi ông có bài phát biểu chia tay toàn quốc vào giờ vàng.
Một cố vấn cấp cao của đảng Dân chủ thân cận với Biden và Harris cho biết mối quan hệ của họ "rất tốt", nhưng tự nhiên trở nên phức tạp khi bà trở lại Nhà Trắng sau khi trở thành ứng cử viên. Cố vấn này so sánh động lực với Al Gore và Bill Clinton trong những ngày cuối cùng của thời gian họ ở bên nhau.
"Việc quay trở lại vị trí số 2 luôn khó khăn", cố vấn đảng Dân chủ cho biết. "Trump khiến điều đó thậm chí còn khó khăn hơn".
Một số nhà lãnh đạo đảng Dân chủ, bao gồm các thành viên của Quốc hội, cho biết họ mong muốn đảng và đất nước vượt qua những thất bại đau đớn trong cuộc bầu cử năm 2024.
“Giờ thì mọi chuyện đã kết thúc rồi, nên thực sự không còn quan trọng nữa, đúng không?” Dân biểu đảng Dân chủ Sydney Kamlager-Dove của California cho biết. “Đây là thực tế của chúng ta và chúng ta phải tiến về phía trước. Tôi thậm chí không nghĩ đến bất kỳ điều gì trong số đó nữa.”
Dân biểu Summer Lee, đảng viên Dân chủ của Pennsylvania, cho biết sẽ không có nhiều lợi ích khi tập trung vào những bình luận của tổng thống hoặc cuộc trao đổi ứng cử viên lịch sử giữa Biden và Harris vào mùa hè năm ngoái.
"Tôi thấy rằng việc Biden nghĩ rằng ông ấy có thể làm hay không thể làm không thực sự quan trọng. Hoặc bất kỳ ai khác", Lee nói với CNN. "Mục đích của việc tập trung vào điều đó là gì? Giá như, có thể, nên như vậy. Chúng ta đã thua cuộc bầu cử".
Theo một số cách, cách Harris và Biden dành những ngày cuối cùng ở Nhà Trắng phản ánh những con đường khác nhau mà họ sẽ theo đuổi khi không còn làm việc cùng nhau nữa.
Biden, sau khi phục vụ trong các chức vụ công trong phần lớn nửa thế kỷ qua, sẽ bước vào cuộc sống riêng tư sau khi gần đây đã trở thành ông cố. Trọng tâm của ông sẽ chuyển sang, một phần, để gây quỹ hàng triệu đô la cần thiết để xây dựng một thư viện tổng thống. Ông có khả năng sẽ viết một cuốn sách mới.
“Tôi sẽ không biến mất khỏi tầm mắt hay tâm trí,” Biden nói với các phóng viên tuần trước, mặc dù không rõ ông dự định sẽ lên tiếng như thế nào trong những tháng và năm sau khi rời nhiệm sở.
Harris, kém Biden 22 tuổi, phải đối mặt với một loạt quyết định khác. Ít ai tin rằng sự nghiệp chính trị của bà đã kết thúc; sau một thời gian đánh giá, bà có khả năng sẽ ra tranh cử thống đốc California vào năm 2026 — hoặc thậm chí là tranh cử tổng thống vào năm 2028.
“Tôi không phải là người có bản tính lặng lẽ đi vào đêm tối,” bà nói với các nhân viên hôm thứ Năm khi bà ký vào bàn làm việc của mình tại Nhà Trắng, một truyền thống đã kéo dài hàng thập kỷ. “Vì vậy, đừng lo lắng về điều đó.”
No comments:
Post a Comment