Authorship of Famous ‘Napalm Girl’ Photo Called Into Question A documentary film cast 50 years of photojournalism history into doubt.

Xin lưu ý các chỗ đề cập: 

1) Nick Ut đứng quá xa để chụp hình. 

2) Nick Ut lúc thì nói chụp bằng máy Leica, lúc thì nói chụp bằng máy Pentax. 

3) Ông Carl Robinson kể lại việc đổi tên tác giả phim thành Nick Ut.

 

Tác giả bức ảnh nổi tiếng ‘Cô gái Napalm’ bị đặt dấu hỏi

Một bộ phim tài liệu đã làm dấy lên nghi ngờ về 50 năm lịch sử báo chí ảnh.

Tác giả: Sarah Cascone

Ngày 16 tháng 5, 2025

 

Một bức ảnh chụp nhiếp ảnh gia gốc Việt Nick Ut lúc về già, cầm máy ảnh và đứng trước bản in lớn của bức ảnh nổi tiếng “Cô gái Napalm” – hình ảnh các em nhỏ Việt Nam, trong đó có một bé gái khỏa thân vừa khóc vừa chạy sau một vụ tấn công napalm trong Chiến tranh Việt Nam, với binh lính và khói lửa phía sau.

Nick Ut chụp với tác phẩm The Terror of War, thường được gọi là “Cô gái Napalm”, tại một triển lãm ở Ý năm 2022. 

 

Ảnh: Pier Marco Tacca/Getty Images.

 

Sau một cuộc điều tra sâu rộng được khơi nguồn từ bộ phim tài liệu The Stringer, quyền tác giả của bức ảnh The Terror of War – một trong những bức ảnh nổi tiếng nhất lịch sử nhiếp ảnh – đang bị nghi ngờ nghiêm trọng.

 

Cả Associated Press (AP) và World Press Photo đều tiến hành điều tra nhưng không thể xác minh dứt khoát liệu Nick Ut, nhiếp ảnh gia gốc Việt được ghi nhận là tác giả bức ảnh đoạt giải Pulitzer, có thực sự là người đã bấm máy hay không.

Bức ảnh chụp năm 1972 ghi lại cảnh các em nhỏ Việt Nam hoảng loạn bỏ chạy sau một vụ không kích napalm nhầm của quân lực Việt Nam Cộng hòa tại Trảng Bàng. Ở trung tâm là bé gái Phan Thị Kim Phúc, khi đó 9 tuổi, trần truồng và bị bỏng nặng. Bức ảnh trở thành biểu tượng phản chiến mạnh mẽ, Kim Phúc sau này trở thành một nhà hoạt động vì hòa bình.

Nick Ut kịch liệt phủ nhận cáo buộc từ Nguyễn Thành Ngỡ, một nhiếp ảnh gia tự do cũng có mặt tại hiện trường, người cho rằng chính ông mới là tác giả thực sự của bức ảnh.

Tuy AP vẫn giữ tên Ut là tác giả do thiếu bằng chứng phủ nhận, tổ chức World Press Photo đã quyết định gỡ tên ông khỏi danh sách tác giả. Họ cho biết có ba nhiếp ảnh gia có thể đã chụp bức ảnh hôm đó: Ut, Nguyễn và Huỳnh Công Phúc – nhiếp ảnh gia quân đội Việt Nam từng bán ảnh cho các hãng tin.

“Tỉ lệ nghi ngờ là quá lớn để có thể tiếp tục duy trì ghi nhận hiện tại,” bà Joumana El Zein Khoury, giám đốc điều hành World Press Photo, tuyên bố ngày 16/5. “Đồng thời, chúng tôi không có bằng chứng đủ thuyết phục để chuyển quyền tác giả cho người khác.”

 

Bức ảnh vẫn giữ danh hiệu World Press Photo of the Year năm 1973, dù nay quyền tác giả đang bị tranh cãi. (Một bản in của bức ảnh từng được bán đấu giá với giá lên tới €21.420, tương đương 31.738 USD.)

 

Trong bài viết cho Washington Post năm 2022, Ut kể lại: “Tôi nghe tiếng một đứa trẻ hét lên ‘Nóng quá! Nóng quá!’ Tôi nhìn qua kính ngắm Leica và thấy một bé gái đang chạy về phía tôi, đã tự xé bỏ quần áo đang cháy. Tôi bắt đầu chụp ảnh. Sau đó, cô bé hét với anh trai rằng mình sắp chết và muốn uống nước. Tôi lập tức bỏ máy ảnh xuống để giúp em. Tôi biết việc đó quan trọng hơn là tiếp tục chụp.”

 

Bộ phim tài liệu The Stringer, công chiếu tại Liên hoan phim Sundance tháng 1 vừa qua, do đạo diễn Bảo Nguyễn thực hiện, đã làm bùng lên tranh cãi. Phim theo chân nhiếp ảnh gia Gary Knight điều tra và đặt nghi vấn về quyền tác giả của Ut. Nguyễn Thành Ngỡ khẳng định ông mới là người chụp ảnh. (Tiêu đề phim nhắc đến vai trò của các nhiếp ảnh gia tự do.)

Nguyễn cho biết ông đã bán cuộn phim chụp hôm đó cho AP nhưng chỉ nhận được bản in và 20 đô la, không hề thấy lại âm bản. Ông biết đến sự nổi tiếng của bức ảnh nhiều tháng sau, nhưng bản in ông có đã bị vợ vứt bỏ.

Ngược lại, Ut có một sự nghiệp nhiếp ảnh lẫy lừng, nghỉ hưu tại AP năm 2017, trong khi Nguyễn chưa từng bán ảnh nào cho các hãng tin phương Tây.

AP đã thực hiện hai cuộc điều tra: một báo cáo dài 23 trang vào tháng 1 và một báo cáo sâu hơn dài 96 trang vào ngày 6 tháng 5. Trong đó nêu: “Để bác bỏ quyền tác giả được xác nhận tại hiện trường đòi hỏi bằng chứng rõ ràng. Điều đó là bất khả thi trong trường hợp này.”

10 người có mặt tại hiện trường hôm đó đã được phỏng vấn. Chỉ mình Nguyễn phủ nhận Ut là người chụp ảnh.

 

Carl Robinson, cựu biên tập viên ảnh của AP tại Sài Gòn, ủng hộ tuyên bố của Nguyễn. Robinson nói rằng Horst Faas – trưởng bộ phận ảnh – đã đổi tên tác giả từ Nguyễn sang Ut để giúp Ut, do anh trai Ut từng tử nạn khi tác nghiệp cho AP năm 1965.

David Burnett, nhiếp ảnh gia khác cũng có mặt hôm đó, viết trên Washington Post rằng ông đã thấy Nick Ut mang bản in 5x7 của bức ảnh ra khỏi buồng tối ngay sau khi tráng rửa.

Thư ký văn phòng Tu Pease nói bà là người xử lý mọi khoản thanh toán cho nhiếp ảnh tự do, nhưng không nhớ đã từng trả tiền cho Nguyễn.

Bằng chứng pháp y và tái dựng hiện trường bằng 3D cho thấy Ut có thể đã phải chạy một đoạn khá xa để chụp bức ảnh, điều này về mặt kỹ thuật là khả thi, nhưng tổ chức World Press Photo cho biết các bằng chứng kỹ thuật “nghiêng về Nguyễn”.

Tổ chức INDEX, chuyên phân tích ảnh pháp y, đã dựng lại hiện trường bằng mô hình 3D và kết luận chỉ có Nguyễn là người có vị trí phù hợp để chụp ảnh. Tuy nhiên, sau khi AP công bố báo cáo, INDEX nói vẫn đang xem xét thêm dữ liệu nhưng “rất khó có khả năng Nick Ut là tác giả bức ảnh.”

 

Phan Thị Kim Phúc, người bị bỏng nặng 30% cơ thể trong vụ việc, nói với AP rằng cô không nhớ rõ chi tiết ngày hôm đó. Cô gọi bộ phim tài liệu là “sự vu khống trắng trợn với Nick Ut… Tất cả nhân chứng hôm đó, bao gồm cả chú tôi, đều xác nhận Nick Ut là người chụp ảnh và đã cứu tôi, đưa tôi đến bệnh viện.”

AP cũng phát hiện một số điểm bất nhất trong lời kể của cả hai người. Nguyễn khai làm việc cho NBC ngày hôm đó nhưng không có bằng chứng xác thực. Ông từng nói bán ảnh trực tiếp cho AP, khi khác lại nói anh rể – làm việc ở NBC – đã giúp.

Ảnh được chụp bằng máy Pentax – loại máy Nguyễn sử dụng – chứ không phải Leica như Ut mô tả. Tuy nhiên, Ut nói ông mang theo nhiều máy, bao gồm cả chiếc Pentax của anh trai đã mất.

Câu chuyện phức tạp này khiến bức ảnh nổi tiếng hơn 50 năm qua trở nên mơ hồ. Không bên nào có thể đưa ra bằng chứng hoàn toàn thuyết phục. Tại sao Faas lại đổi tên tác giả, liều lĩnh làm tổn hại uy tín của AP? Nhưng nếu không phải, vì sao Robinson lại kể lại câu chuyện ấy sau nhiều thập kỷ? Phải chăng ông nhớ nhầm hoặc hiểu sai lời dặn của Faas? Có lẽ sự thật cuối cùng sẽ mãi bị chôn vùi trong làn khói của quá khứ.

Sarah Cascone

Phóng viên cao cấp

-ChatGPT dịch

==========

Authorship of Famous ‘Napalm Girl’ Photo Called Into Question

A documentary film cast 50 years of photojournalism history into doubt.

by Sarah Cascone

May 16, 2025

A photo of Vietnamese-American photographer Nick Ut as an elderly man holding a camera and standing in front of a large print of his iconic “Napalm Girl” photograph of a group of Vietnamese children, including a naked girl crying in pain, running down a road after a napalm attack during the Vietnam War, with soldiers and smoke in the background.

Nick Ut with his photo The Terror of War, known as "Napalm Girl" at an exhibition in Italy in 2022. Photo by Pier Marco Tacca/Getty Images.

Following a thorough investigation prompted by the bombshell claims of the documentary film The Stringer, a cloud of doubt hangs over the authorship of The Terror of War, often called “Napalm Girl,” which is one of the most famous photographs in art history.

Both the Associated Press and World Press Photo have conducted an investigation into the image, and neither could prove definitively whether Nick Ut, the Vietnamese American photojournalist credited for the Pulitzer Prize-winning image, was in fact the man who pushed the shutter.

The 1972 photo shows a group of Vietnamese children running in terror from an accidental napalm attack by South Vietnamese planes in Trảng Bàng. In the center is nine-year-old Phan Thi Kim Phuc, naked and badly burned, having torn off her clothes. The image became a powerful anti-war symbol, illustrating the atrocities of the Vietnam War, and Kim Phuc grew up to become an activist for peace.

Ut has strongly denied the allegations of Nguyen Thành Nghe, a freelance photographer who was also at the site and claims to have been the one who actually shot the well-known work.

A black and white photo of a group of Vietnamese children, including a naked girl crying in pain, running down a road after a napalm attack during the Vietnam War, with soldiers and smoke in the background

The Terror of War, or “Napalm Girl” photograph showing Phan Thi Kim Phuc running down a road near Trảng Bàng, Vietnam, after a napalm bomb was dropped on a group of South Vietnamese soldiers and civilians by a plane from the South Vietnam Air Force. The photo was credited to Nick Ut, but a documentary film, The Stringer, contends that it was taken by Nguyen Thanh Nghe. Photo: AP, public domain.

But where the AP ultimately decided to maintain Ut’s credit for the photo, given the lack of proof to the contrary, World Press Photo has stripped his authorship. The organization found that Ut was one of three photographers at Trảng Bàng that day who might have taken it, along with Nguyen and the Vietnamese military photographer Huỳnh Công Phúc, who sometimes sold his images to news agencies.

“We conclude that the level of doubt is too significant to maintain the existing attribution,” Joumana El Zein Khoury, World Press Photo’s executive director, wrote in a statement on May 16. “At the same time, lacking conclusive evidence pointing definitively to another photographer, we cannot reassign authorship either.”

The photograph was the World Press Photo of the Year in 1973, an award that still stands despite its now-contested authorship. (Prints have sold for as much as €21,420, or $31,738, at auction, according to the Artnet Price Database.)

“I heard a child screaming, ‘Nong qua! Nong qua!‘ ‘Too hot! Too hot!’ I looked through my Leica viewfinder to see a young girl who had pulled off her burning clothes and was running toward me. I started taking pictures of her,” Ut wrote in the Washington Post in 2022 of his experience taking the photo. “Then she yelled to her brother that she thought she was dying and wanted some water. I instantly put my cameras down so I could help her. I knew that was more important than taking more photos.”

The controversy emerged in January, with the premiere of The Stringer, directed by Bao Nguyen, at the Sundance Film Festival in Park City and Salt Lake City, Utah. In the movie, an investigation led by photographer and VII Photo Agency co-founder Gary Knight challenges Ut’s authorship, with Nguyen insisting that he was the one behind the camera. (The film’s title refers to the role of freelance photographers.) The documentary bills itself as uncovering “a scandal behind the taking of one of the most iconic photographs of the 20th century.”

A photo of Vietnamese photojournalist Nguyễn Thành Ngỡ and Australian journalist Carl Robinson posing together and smiling at the 2025 Sundance Film Festival, standing in front of a blue backdrop with event sponsor logos.

Nguyen Than Nghe and Carl Robinson attend the The Stringer premiere during the 2025 Sundance Film Festival at Ray Theatre on January 25, 2025 in Park City, Utah. Photo by Maya Dehlin Spach/Getty Images.

The release of the documentary and questions about the photo’s authorship “has been very difficult for me and has caused great pain,” Ut told the AP after the news outlet concluded its investigation. Now, with World Press Photo’s inconclusive conclusion, Ut’s legacy is once again left in question.

Nguyen claimed that he sold his film from that day to the AP, but never saw the negatives, only receiving a print of the photo and $20 in payment. He first learned of the photo’s fame months later, but his wife had already thrown out his print. While Ut went on to have a long and successful career as an photojournalist, retiring from the AP in 2017, Nguyen never sold a photograph to a Western news agency.

The AP has conducted not one but two investigations about the photo this year: A 23-page document in January, and an even more in-depth’s 96-page report, released on May 6 stating that “to overrule a photo credit given at the time would require clear evidence the decision made by those at the scene was incorrect. Such certainty is simply not possible to have here.”

The latter involved interviews with 10 people who were present at the moment the image was captured. Nguyen was the only one who denied that Ut was the photographer.

A still black and white image from the Vietnam War era showing a Vietnamese photojournalist taking a picture amid soldiers on a rural road, with dark smoke in the background.

A film still from The Stringer.

In the film, it is Carl Robinson, a former AP photo editor in Saigon, who backed Nguyen’s claims. Robinson said that Horst Faas, the bureau’s chief of photos, changed the photo credit from Nguyen to Ut, who worked for the AP. The documentary suggests that Faas wanted to help Ut because the photographer’s older brother had died in the field while on assignment for the AP in 1965.

The AP report reiterated this account. But it also included an account from David Burnett, another war photographer who was in Trảng Bàng that day. He wrote in the Washington Post of being back in the AP offices while the film was being developed: “Then, out from the darkroom stepped Nick Ut, holding a small, still-wet copy of his best picture: a 5-by-7 print of Kim Phuc running with her brothers to escape the burning napalm. We were the first eyes to see that picture; it would be another full day before the rest of the world would see it on virtually every newspaper’s Page 1.”

The office secretary, Tu Pease, told the AP investigation that she handled all freelance payments. She did not remember paying Nguyen for that image.

The chaos of war and the passing of time make it difficult to prove the attribution. In the age of film photography, photojournalists couldn’t be sure what their images would look like until they were back in the darkroom. Some of the eyewitnesses at Trảng Bàng and back at the AP offices have died. (Faas died in 2012.) Many of the photographs taken that day did not survive, lost to poor archiving or left behind when the AP was forced to close its bureau after the fall of Saigon in 1975.

A black and white photo of a young Vietnamese girl with severe burns and peeling skin from a napalm attack, standing naked and in distress on a road as a soldier and other children surround her, including a boy with his eyes closed and a journalist holding cameras.

A photo of Phan Thi Kim Phuc showing her severe burns, and, in the background, photographer Nick Ut. The AP reviewed this image in their efforts to determine if Ut was properly credited with taking the famous “Napalm Girl” photograph titled The Terror of War but was unable to come to a definitive answer. Photo: AP, Getty Images.

Forensic evidence, and analysis of where all the photographers on the scene were at the moment that the photograph was taken is inconclusive. Based on 3D design techniques used to recreate the scene, it appears that Ut would have had to sprint a fairly long distance in order to be in position to take the photo. This would have been technically possible, which is why World Press Photo found that “the current visual and technical evidence leans toward Nghệ.”

The nonprofit NGO INDEX, which specializes in expert forensic imaging judgments, analyzed footage of the events by creating a 3D model for The Stringer, and identified Nguyen as the only possible photographer. Following the release of the AP’s report, which cast doubt on their measurements, NGO Index told Le Monde that it was still reviewing additional evidence, but that it is “highly unlikely that Nick Ut was the author of the photograph.”

Kim Phuc, who suffered third-degree burns on 30 percent of her body from the napalm, told the AP that she did not personally remember the events of that day. She called the documentary an “outrageous and false attack on Nick Ut… All eyewitnesses on that horrific day including my uncle, have confirmed through the years that it was Nick Ut who was there, who ran towards me to take the photo and brought me to the closest hospital.”

A photo of Kim Phuc Phan Thi, the woman known as the “Napalm Girl,” sitting and smiling in front of a red-toned backdrop showing the iconic Vietnam War photograph of herself as a child running after a napalm attack. Her name is displayed above the image.

Vietnam war survivor Kim Phuc Phan Thi poses at the Unesco headquarters in Paris on October 4, 2019 in front of a large reproduction of the famous photograph of her as a girl running naked from a napalm attack. Photo: by Geoffroy Van der Hasselt/AFP via Getty Images.

The AP report also identified inconsistencies in both men’s stories. It found that Nguyen was not, as he claimed, working for NBC the day of the photo. He had alternately claimed to have sold the AP the photo himself, or that his brother-in-law, who worked next door at NBC had done so.

The investigation also determined the photo was taken with a Pentax camera—the type of camera Nguyen was using—not the Leica described by Ut. But Ut was carrying multiple cameras, which might have included his late brother’s Pentax. He told the AP that Faas said it was a Leica photo, but that it was possible he had used the Pentax instead.

This new evidence complicates the story of a photo the world has known for over 50 years—and neither possibility seems fully satisfying.

Why would Faas lie about the photographer, risking the AP’s editorial integrity, and also the possibility that one of the many people on the scene would reveal the truth? But on the other hand, why would Robinson come forward so many years later with a fabricated story? Is it possible Robinson confused which man took which photo, and mistook a simple correction from Faas as an order to lie? Frustratingly, it seems we may never know the full truth.

Sarah Cascone

Senior Writer